PEYDAV | Pertekliler Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı

Tarihçe

Tarihin çesitli dönemlerinde Abbasîler, Selçuklular, Karakoyunlular gibi devletlerin bir ticaret merkezi haline gelen Pertek, bu özelligini Osmanlilar döneminde de sürdürmüstür. Pertek adinin Selçuklular döneminde Oguz boylari tarafindan kaleye dikilen siyah renkli tunçtan yapilmis bir kus heykelinden alindigi anlasilmaktadir. Bolluk ve bereket sembolü olarak kaleye dikilen bu kus "PERTEK" "PIRTEK" adlari ile bilindiginden yerlesim birimi, rengine izafeten "KARAKUS" adiyla da anilmistir. Selçuklular zamaninda yapilan kale, han, hamam, camiler, medreseler ve as evlerinden olusan bir külliyeye sahip olan Pertek ayni zamanda bir egitim merkezi olarak tarihteki yerini almistir. Mengüç Bey ve sülalesi tarafindan yönetilen Pertek'te bu döneme ait çesitli yapilar mevcuttur. Yukarida da belirttigimiz gibi külliyeden geriye kalan yapilardan cami Pertek Ilçe Merkezine tasinmis, ancak dönemin tarih kalintilarindan en ilginci olan; "CINCIKLI ODA" adiyla bilenen yapi Keban Baraj Gölü sulari altinda kalmistir. 19. yüzyil sonlarinda Mamuretü'l Aziz Vilayeti Dersim (bugünkü Tunceli) Sancaginin Çarsancak (bugünkü Akpazar) kazasina bagli bir nahiye olarak yönetiliyordu. Hicri 1290, Milâdi 1885 yilinda Belediye teskilati kurulmus olup bu dönemden kisa bir süre sonra Sivastopol kusatmasina katilan Serdar-i Ekrem Ömer Pasa gelerek simdiki Camii Kebir Mahallesinde (Sorgu) büyük bir konak yaptirmistir. Osmanlilar döneminde Pertek ayni zamanda canli bir sanat merkezi haline gelmistir. 1872 Elazig vilayet tutanaklarina göre Pertek merkez ve köylerinde 25000 kisinin yasadigi tespit edilmistir. Osmanlilarin son zamanlarinda Tunceli yöresinde çikan isyanlar sirasinda zaman zaman Pertek abluka altina alinmis. 1916'da Tunceli vilayeti tesekkül edilince Tunceli'nin ilçesi durumuna gelen Pertek, 1937 yilinda diger ilçelerle birlikte Elazig'dan yönetilmeye baslanmistir. 1947'de Tunceli'nin tekrar il olarak tesekkülü ile birlikte Pertek de diger ilçelerle birlikte Tunceli ilinin bir ilçesi durumuna gelmistir.